نیازسنجی آموزشی معلمان دینی و قرآن دوره راهنمایی شهر بیرجند

چکیده هدف پژوهش حاضر شناسایی نیازهای آموزشی دبیران دینی و قرآن دوره راهنمایی تحصیلی شهر بیرجند و تعیین اولویت‏بندی نیازهای آموزشی آنان می‏باشد. پژوهش از لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی، و از لحاظ گردآوری داده‏ها در زمره تحقیقات توصیفی (پیمایشی) قرار دارد. جامعه آماری پژوهش، کلیه مدیران، کارشناسان و دبیران دینی و قرآن مدارس راهنمایی، و همچنین دانش‏آموزان پایه دوم و سوم راهنمایی شهر بیرجند در سال 1391 بودند. ابزار گردآوری داده‏ها شامل دو پرسشنامه محقق‏ساخته (پرسشنامه مدیران، دبیران و کارشناسان مشتمل بر 37 گویه «نیاز آموزشی»، و پرسشنامه دانش‏آموزان مشتمل بر 32 گویه «نیاز آموزشی»)، با طیف پنج درجه‏ای لیکرت بود. ضریب آلفای بدست آمده به منظور تعیین پایایی برای پرسش‏نامه دانش‏آموزان 927/0 و برای پرسش‏نامه مسوولین 965/0 بود. جهت تعیین اعتبار نیز پرسش‏نامه در اختیار 10 نفر از معلمین نمونه و اساتید و متخصصان گروه علوم تربیتی قرار گرفت، که آنها روایی سوالات پرسش‏نامه را تأیید نمودند. داده‏های گردآوری شده با استفاده از روش‏های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف معیار) و روش‏های آمار استنباطی (آزمون t تی تک گروهی، t مستقل و آزمون من‏ویتنی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بر اساس اولویت‏بندی انجام شده توسط گروه‏های شرکت‏کننده در نیازسنجی مهمترین نیاز عمومی معلمان به ترتیب از دیدگاه مدیران و کارشناسان، معلمان و دانش‏آموزان، کار با وسایل و استفاده از شبکه و آشنایی با نرم‏افزارهای آموزشی، آشنایی با روش‏های جدید آموزشی و استفاده از روش‏های گوناگون آموزشی مانند بازدید علمی، انجام تحقیق و ... می‏باشد، و مهمترین نیازهای تخصصی معلمان از دیدگاه گروه‏های مذکور به ترتیب آشنایی با تاریخ اسلام و زندگی ائمه اطهار (ع)، آشنایی با شبهات دین و مسائل جدید اقتصادی و فرهنگی و همچنین آشنایی با موضوعات جدید در حوزه دین و آشنایی با تاریخ اسلام و زندگی ائمه اطهار (ع) می‏باشد. همچنین نتایج نشان داد بین گروه‏های شرکت کننده در نیازسنجی از لحاظ اولویت‏بندی نیازها و اهمیتی که به هر یک از دوره‏های آموزشی می‏دهند تفاوت وجود دارد. کلید واژه: نیازسنجی آموزشی، معلمان دینی، معلمان قرآن